Kể từ khi xuất hiện, dây an toàn đã đóng vai trò quan trọng trong việc bảo đảm tính mạng cho người ngồi trên ô tô, được coi như biện pháp an toàn bị động, cũng như một trong những cứu cánh cho hành khách trong trường hợp bất chợt xảy ra va chạm hoặc tai nạn giao thông.

Tác dụng của dây an toàn

Thực tế, dây an toàn được sử dụng hiện nay là loại 3 điểm, được Volvo trang bị đầu tiên trên các mẫu xe của mình vào cuối những năm 50 của thế kỷ trước nhưng không được người dùng quan tâm. Sau nhiều năm thuyết phục phần còn lại của ngành công nghiệp ô tô, dây an toàn mới dần được các nhà sản xuất chấp nhận và trang bị rộng rãi. Ngoài ra, không thể không kể đến việc Volvo còn giữ thiết kế dây an toàn ba điểm là một bằng sáng chế mở, giúp các hãng xe tiếp cận phát minh này để giúp các mẫu xe hơn.

Dây an toàn giờ đã trở thành trang bị bắt buộc trên tất cả các mẫu ô tô mới, hầu hết đều có mặt ở tất cả các vị trí thiết kế ghế ngồi. Nhiệm vụ chính của bộ phận này là giúp giữ chặt thân người trên xe khỏi bị di chuyển về phía trước theo quán tính trong một vụ va chạm, hay bị bay ra khỏi xe trong các vụ tai nạn.

Trong khi đó, một trong những tác dụng quan trọng của dây an toàn thường ít được nhắc đến chính là kết hợp với túi khí để đảm bảo tính mạng cho người ngồi trong xe. Dù không cài dây an toàn túi khí vẫn bung (do đây là hai bộ phận độc lập), nhưng hiệu quả an toàn giảm đi đáng kể do cơ thể hành khách không được giữ lại nên vẫn khó tránh khỏi khả năng bị va đập hoặc văng ra ngoài xe.

Theo thống kê từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nếu thắt dây an toàn đầy đủ, người ngồi ghế trước sẽ giảm 40 – 50% nguy cơ tử vong và 20 – 45% nguy cơ chấn thương nghiêm trọng trong khi người ngồi sau sẽ giảm nguy cơ tử vong và bị thương 25 – 75%.

Tuy nhiên, nếu người ngồi trước có cài dây an toàn nhưng người ngồi hàng ghế sau không cày vẫn có thể gây những chấn thương đáng tiếc. Viện Bảo hiểm An toàn Đường cao tốc Hoa Kỳ (IIHS) cho biết, hành khách phía sau hoàn toàn có thể văng về phía trước theo quán tính và đẩy ghế của người ngồi trước va chạm theo các hướng khác nhau, gây nguy cơ chấn thương cao.

Quy định xử phạt do không thắt dây an toàn

Bất chấp tác dụng không nhỏ của việc thắt dây an toàn nhưng do vấn đề ý thức nhiều người vẫn chưa tự giác bảo đảm an toàn cho chính mình và người xung quanh khi không cài dây trên ô tô. Một khảo sát của IIHS tại Mỹ với 1.178 người trên 18 tuổi cho thấy chỉ có 91% chia sẻ rằng mình có sử dụng dây an toàn khi ngồi hàng ghế trước (dù đây là vị trí dễ gặp chấn thương nhất) trong khi đối với hàng ghế sau còn thấp hơn với mức chỉ 72%.

Trong khi đó, ở Việt Nam, rất nhiều người vẫn chưa ý thức được tầm quan trọng của dây an toàn trên ô tô và mặc nhiên bỏ qua trang bị này khi lên xe. Đồng thời, hệ thống nhắc nhở thắt dây an toàn liên tục phát ra thông báo, đây là yêu cầu bắt buộc cho mỗi chiếc ô tô – thậm chí được IIHS đánh giá độ hiệu quả trên tùng mẫu xe – nhưng nhiều người Việt sẵn sàng mua các chốt giả giá vài chục nghìn đồng để chặn âm thanh đó.

Sau hàng chục năm, dây an toàn đã đóng vai trò không thể thiếu trên mỗi chiếc ô tô dù không thay đổi thiết kế 3 điểm truyền thống. Khả năng bảo vệ an toàn của trang bị này rất nhiều nhưng để thực sự có tác dụng, người dùng cần tự giác thắt dây khi lên xe và coi đó như một thói quen, đồng thời nhắc nhở hành khách đi cùng để bảo vệ tính mạng bản thân và những người xung quanh.

Nghị định 100/2019/NĐ-CP quy định mức phạt tiền lên tới 1 triệu đồng đối với hành vi không thắt dây an toàn khi điểu khiển ô tô trên đường, trong khi đó mức phạt đối với hành khách trên xe không thắt dây an toàn khi xe đang chạy trên đường là từ 300.000 – 500.000 đồng.

nguồn: VnMedia