Mặc dù chỉ là một công ty non trẻ trên thị trường xe điện toàn cầu cạnh tranh khốc liệt, nhà sản xuất xe điện Việt Nam VinFast, đã niêm yết lần đầu trên sàn chứng khoán Nasdaq vào tuần trước thông qua việc sáp nhập công ty mua lại mục đích đặc biệt (SPAC). 

Vào ngày đầu tiên giao dịch tại Mỹ, cổ phiếu của công ty mở cửa ở mức 22 USD, cao hơn gấp đôi so với mức 10 USD/cổ phiếu vốn đã thỏa thuận với đối tác SPAC Black Spade Acquisition. Ban đầu, định giá dự kiến VinFast ở mức 23 tỷ USD. 

Tuy nhiên, cổ phiếu kết thúc ngày đầu ở mức 37,06 USD, mang lại cho nhà sản xuất xe điện giá trị vốn hóa thị trường là 85 tỷ USD, cao hơn 48 tỷ USD của Ford và 46 tỷ USD của General Motors - hai “ông lớn” sản xuất ô tô tại Mỹ.

Dù có khởi đầu ấn tượng, cổ phiếu của công ty ghi nhận sự sụt giảm trong ba phiên giao dịch tiếp theo. 

Điều quan trọng cần lưu ý là nhà sáng lập của công ty, tỷ phú Phạm Nhật Vượng, kiểm soát khoảng 99% cổ phần của VinFast, nhưng chỉ có một lượng nhỏ cổ phiếu được niêm yết công khai, khiến giá cổ phiếu dễ dàng biến động mạnh.

“Vì khối lượng cổ phiếu giao dịch thấp nên sự biến động là có thể giải thích được,” bà Lê Thị Thu Thủy, Giám đốc điều hành của VinFast, nói với DealStreetAsia trong một cuộc phỏng vấn. Bà chia sẻ: “Chúng tôi mong muốn phát hành thêm cổ phiếu trong sáu đến chín tháng tới và điều đó sẽ mang lại tính thanh khoản cao hơn cho thị trường”.

"Nếu điều đó thành hiện thực, tôi nghĩ giá trị của công ty sẽ lớn hơn rất nhiều. Hãy nhìn cách thế giới đang chuyển dịch từ xe động cơ đốt trong sang xe điện. Nếu một công ty có thể mang xe điện đến với nhiều người, cơ hội sẽ là khổng lồ”, bà Thủy nói.

Tính đến thời điểm đóng cửa phiên giao dịch 24/8, VinFast được định giá khoảng 113,7 tỷ USD, trở thành hãng xe điện có giá trị thứ hai trên toàn cầu, chỉ sau Tesla (733 tỷ USD), theo dữ liệu từ tạp chí Forbes.

Tương lai của VinFast sẽ được xác định bởi nhiều yếu tố khác nhau, ví dụ như sự quan tâm của nhà đầu tư đối với lĩnh vực xe điện cũng như khả năng bán ô tô trên toàn cầu của hãng. 

Thực tế, dữ liệu về lịch sử giao dịch cho thấy xu hướng giảm giá của cổ phiếu xe điện. Tiêu biểu, mức định giá của Rivian được niêm yết trên Nasdaq đã giảm gần 85% xuống còn 19,9 tỷ USD kể từ khi niêm yết trên Nasdaq vào tháng 11/2021. Điều tương tự cũng xảy ra với các công ty châu Á như Xpeng và Nio.

Tuy nhiên, việc niêm yết tại Mỹ cho phép VinFast "tiếp cận các nguồn vốn khác nhau" trong khi hoạt động của công ty này đòi hỏi đầu tư lớn, bà Thủy nói.

Chi phí ban đầu đã đẩy khoản lỗ của công ty lên tới 2,1 tỷ USD vào năm 2022. Trong quý đầu tiên của năm nay, công ty đã lỗ ròng 598,3 triệu USD, so với 411 triệu USD cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, CEO VinFast kỳ vọng công ty sẽ hòa vốn sau một đến hai năm.

Bà Thủy nói với DealStreetAsia: “Quy tắc chung trong ngành là khi doanh số bán hàng đạt khoảng 200.000 xe, bạn sẽ hòa vốn. Chi phí sản xuất của chúng tôi thấp hơn, vì vậy nếu bán được từ 100.000 đến 150.000 xe mỗi năm, chúng tôi có thể hòa vốn”.

Phát biểu tự tin này một phần đến từ việc VinFast đang bắt đầu xây dựng nhà máy trị giá 2 tỷ USD ở Mỹ, nhưng bà Thủy cho biết thời điểm hòa vốn đã được dự báo từ trước. 

Bà nói thêm: “Hiện tại, chúng tôi chủ yếu tập trung vào việc bán hàng. Hoạt động kinh doanh xe tại Việt Nam cũng đã gần tới mức hòa vốn”.

Đạo luật Kiểm soát lạm phát năm 2022 của Hoa Kỳ nhằm thúc đẩy sử dụng năng lượng sạch, áp đặt một số yêu cầu nhất định đối với xe điện để nhận được lợi ích về thuế.

CEO VinFast nói: “Điều quan trọng là chúng tôi có một cơ sở sản xuất ở Mỹ để đáp ứng những yêu cầu này và khách hàng của chúng tôi sẽ được hưởng lợi từ các khoản tín dụng thuế”. 

Khi VinFast ra mắt ô tô đầu tiên trên thị trường toàn cầu, đánh giá từ Mỹ không mấy tích cực. Hồi tháng 5, hãng xe Việt triệu hồi lô xe đầu tiên do lỗi hiển thị của màn hình và thực hiện cập nhật phần mềm.

"Xe của chúng tôi được chứng nhận ở Mỹ và EU, đáp ứng các tiêu chuẩn của khu vực. Vì chưa có thương hiệu mạnh nên chúng tôi phải cố gắng tối ưu giá bán. Tuy nhiên, điều đó không đồng nghĩa với sự thỏa hiệp về mặt chất lượng".

Bà Lê Thị Thu Thủy tuyên bố rằng VinFast là nhà sản xuất xe điện duy nhất cung cấp đầy đủ các loại xe trên tất cả phân khúc, từ xe mini đến SUV. Tính đến ngày 30/6 năm nay, công ty đã giao được 19.000 xe.

Hãng đã xuất khẩu gần 3.000 xe sang Bắc Mỹ, đồng thời có kế hoạch mở rộng quy mô bán hàng ra các quốc gia Đông Nam Á.

Theo Nikkei Asia