Không phải tự nhiên mà xe hơi được chia ra nhiều hạng khác nhau hay tiếng Anh được gọi là chia theo “segment”. Xe được chia như vậy để phục vụ các nhu cầu khác nhau của thị trường, bởi đơn giản là khách hàng cũng được chia ra nhiều mức khác nhau dựa trên nhu cầu và khả năng tài chính và nó đựa phân định theo hạng từ A đến F. Chưa kể hạng Micro vốn không mấy thông dụng trừ những quốc gia có điều kiện giao thông chật hẹp như Nhật Bản. Mỗi hạng xe có thiết kế khác nhau về kích thước và đi kèm với nó là tính năng tương ứng phù hợp với mục đích của hạng xe đó.

Điều này có lẽ nhiều người biết nhưng ở thị trường Việt Nam ta, đôi khi người ta cứ đòi hỏi một chiếc xe hạng A phải có kích thước của một xe hạng B nhưng giá thành thì phải như xe Micro. Nghe có vẻ buồn cười nhưng đó là thực tế. Và với lỗi suy nghĩ đó, nhiều câu chuyện hay ho diễn ra khi một chiếc xe hạng A mới ra đời và bắt đầu được thị trường để ý.

Nó được để ý không chỉ bởi đó là chiếc xe đầu tiên của một thương hiệu xe Việt Nam được bán chính thức đến tay người dùng mà còn bởi nó được xây dựng trên nền tảng của một mẫu xe có sẵn và đang được bán trên thị trường châu Âu – Opel Karl Rock. Tôi có anh bạn làm trong lĩnh vực xe hơi và nổi tiếng khó tính. Anh ấy có một garage khá nổi tiếng tại Sài Gòn và với anh ý thì xe Đức là tiên phong về công nghệ, chất lượng. Với tôi, anh ý là người lý tưởng để rủ đi trải nghiệm một chiếc xe mới.

Trước khi bắt đầu, chúng tôi cần phải nói rõ với các bạn rằng đây không phải là bài viết được trả tiền để quảng cáo nên vội vàng chê bai làm gì cho mất công. Đọc đến cuối rồi lúc đó hãy đưa ra ý kiến cũng chưa muộn. Đối với những bạn có “dính” đến hãng Vinfast, đừng hy vọng đây là bài viết khen chiếc Fadil một cách bất chấp như rất nhiều bài viết về Fadil đã đăng.

Trước khi đánh giá bất kỳ một vấn đề hay sản phẩm nào điều đầu tiên là phải đảm bảo yếu tố trung lập. Mọi định kiến cần được bỏ ra khỏi đầu, mọi sự yêu thương (dù vì bất cứ lý do gì) cũng cần được loại bỏ. Cũng như một phiên tòa khi quan tòa không đảm bảo được sự công tâm thì phiên tòa đó thất bại ngay từ khi nó chưa bắt đầu.

Fadil là một chiếc xe hạng A, một chiếc xe được thiết kế để đi trong thành phố nên đừng đòi hỏi những gì nhiều hơn một chiếc xe thông thường mang lại. Tôi cao 178cm nặng 80kg và anh bạn tôi, bác sỹ Automatic, tuy thấp hơn tôi 5cm nhưng lại có cân nặng tương đương. Và với hình thể của hai con voi còi thì đương nhiên một chiếc xe hạng A sẽ là chật chội. Hai đầu gối chạm vào hộc đựng găng tay và đầu gần chạm trần là trải nghiệm mà chúng ta thường gặp trên một chiếc xe hạng A thông thường.

Chúng tôi đã thử trên chiếc Chevrolet Spark thì với một người lớn có thể ngồi không chạm gối lên ghế trên, người ngồi trên cũng sẽ không bị chạm gối. Một không gian khả dĩ cho một chiếc xe hạng A và Fadil thừa hưởng điều này. Ghế lái của Fadil cũng như đa phần các xe hạng A khác: nhỏ vừa đủ cho không gian có sẵn.

Dựa lưng vào ghế, đặt cườm tay lên vô lăng và chỉnh khoảng cách ghế sao cho cườm tay chạm đỉnh vô lăng. Ở vị trí này mọi nút điều khiển đều ở trong tầm với mà người lái hầu như không phải nhấc lưng khỏi ghế. Đa phần người dùng không lưu ý đến điểm này, nhưng với những người lái có kinh nghiệm điều này thể hiện sự tính toán kỹ lưỡng trong việc bố trí vị trí cũng như khoảng cách của nó tới người lái xe nhằm giảm tối đa sự di chuyển cơ thể người lái trong khi vận hành xe.

Khác với các mẫu xe hạng A khác và khác ngay với cả người anh em song sinh Karl Rock, Fadil chơi hẳn cục động cơ 1.4L 4 xylanh. Đương nhiên là với cùng một kích thước khung vỏ thì cục máy 1.4L sẽ giúp Fadil ăn đứt những chiếc hạng A còn lại nếu ta liều tổ chức 1 cuộc đua nho nhỏ. Nói vui vậy để đỡ mất công giải trình cho các câu hỏi đại loại như Fadil chạy có bốc hơn hay vọt hơn hay nhanh hơn các xe cùng hạng không.

Điều mà chúng tôi chú ý lại nằm ở những chi tiết lặt vặt như bộ ống dẫn nối các phần của động cơ. Với việc Vinfast Fadil sử dụng thiết bị của hãng Continetal, chúng tôi tin rằng những khách hàng đã lựa chọn chiếc xe này sẽ không phải chịu nhiều phiền toán với việc bảo trì, bảo dưỡng cũng như tuổi thọ của mấy thứ “vớ vẩn” này. Anh nào có kinh nghiệm dùng xe cũ mà lâu lâu bộ ống cao su, ống nhôm nó bục thì mới thấu hiểu điều tôi nói.

Chúng tôi lái chiếc Fadil ra đại lộ Nguyễn Văn Linh hướng về quốc lộ 1 chạy thử. Chiếc Fadil lên 100km/h không nhọc nhằn như những “người anh em” hạng A khác. Bộ treo tuy hơi cứng nhưng cũng giúp triệt tiêu cảm giác bồng bềnh thường thấy trên các dòng xe nhỏ. Anh nào đã từng chạy chiếc Deawoo Matiz ngày xưa và những đời kế thừa nó sau này chắc không quên được cảm giác sàng đít mỗi khi xe chạy qua gờ giảm tốc. Rất may mắn, Fadil đã không còn kế thừa vấn đề này nữa, mặc dù Fadil cũng dùng hệ treo sau là torsion beam (thanh xoắn phụ thuộc) chứ chẳng có gì đặc biệt hơn.

Fadil có hệ thống màn hình hiển thị tương đối nhiều thông tin và mầu sắc dễ chịu, có thể tùy chỉnh được độ sáng của màn hình trong điều kiện thay đổi độ sáng của môi trường. Chi tiết này là hết sức bình thường ở các dòng xe cao hơn nhưng với một chiếc xe hạng A thì có lẽ là hiếm thấy.

Fadil có phần cản sau rất dở. Không phải vì chất lượng hoàn thiện mà ở cái cách người ta chọn vật liệu làm cản sau. Với phần đuôi xe dưới cản được nhấn bằng một đường viền sáng màu nhưng toàn bộ phần đuôi lại được làm bằng nhựa đen sần.

Dưới con mắt người tiêu dùng Việt đây sẽ làm một chi tiết kém sang nhưng cá nhân tôi thông cảm với người thiết kế. Có lẽ ở châu Âu, với không gian đỗ xe chật hẹp thì chất liệu này hợp lý vì nó sẽ khiến cản trước và sau không bị xước, dễ được làm sạch để nhìn như mới sau một thời gian sử dụng và chịu va quệt.

Fadil sử dụng hệ thống trợ lực lái điện. Đa số các xe đời mới hiện nay đều sử dụng hệ thống trợ lực lái bằng điện nhưng chất lượng sẽ khác nhau tùy thuộc vào giá thành. Hệ thống trợ lực lái như chúng ta vẫn biết là giúp người lái ko mất sức vần vô lăng. Nhưng quan trọng nhất là nó giải quyết được 2 vấn đề cơ bản: Một là phản hồi một cách trung thực phản lực từ mặt đường lên volant. Hai là nó đánh/trả lái theo quán tính dựa vào setup góc caster của hệ treo.

Với hệ thống tốt, trợ lực lái sẽ trả nhẹ nhàng theo quán tính và vận tốc xe. Còn với hệ thống rẻ tiền thì nó sẽ tự trả về vị trí trung tâm khi xe chạy mà không quan tâm đến vận tốc của chiếc xe. Một mẫu xe hạng A thường di chuyển trong phố với vận tốc vừa phải thì làm tốt mục 1 nêu trên đã là quý rồi. Làm tốt mục 2 thì có vẻ hơi xa xỉ.

Bạn nào từng chạy một chiếc xe hạng A đến từ Hàn Quốc đang bán chạy nhất nhì Việt Nam nếu để ý sẽ thấy, sau khi đánh lái và buông tay cho xe tự trả lái thì nó sẽ trả một cách khá quyết liệt và nếu chủ quan là dễ “tang” đầu xe vào tường lắm. Fadil cũng có hiện tượng này, điều dễ hiểu đối với một xe hạng A. Nhưng may mắn hơn chút là bạn vẫn có thể cảm nhận được nó và dễ dàng kiểm soát hơn do việc trả lái không đột ngột và nhanh như chiếc xe kia.

Cốp sau của Fadil dùng công tắc mở điện thay vì công tắc cơ. Cái này có cái hay và cũng có cái dở. Hay là nó hiện đại, dùng điện mà lỵ. Nhưng dở cái là khi có sự cố dẫn đến mất nguồn thì việc mở cốp sẽ rất “thú vị”. Với người dùng là phụ nữ thì tuyệt vời luôn. Người dùng sẽ phải vào xe, hạ phần lưng ở hàng ghế sau, mở tấm ốp phần chốt cơ khí ở mặt trong của cốp để mở. Chắc hẳn nhà sản xuất phải rất tự tin với sản phẩm của mình nên mới không bố trí cơ cấu khóa cơ đi kèm.

Cửa xe Fadil đóng hơi khó nên các bạn cần lưu ý. Có thể do tôi quen với dòng xe cao cấp hơn nên khi dùng ít lực thì cửa xe Fadil sẽ không vào hết và tôi phải đóng lại với lực mạnh hơn. Tất nhiên người sử dụng sẽ phải làm quen nhưng bù lại là tiếng cửa nghe chắc nịch khá ổn. Sau khi lên xe, đóng cửa, đặt tay lên bệ nghỉ trên cửa và nhấn nút hạ kính, bạn có thể sẽ giật mình khi cảm nhận được độ rung của motor quay kính. Về điểm này thì Fadil khá giống những người anh em đến từ GM của mình.

Chúng tôi cũng thử luôn cả hệ thống hỗ trợ khởi hành ngang dốc trên đường dốc lên xuống hầm gửi xe tòa nhà Vivo City. Bạn nào đã từng chạy xe lên dốc khúc này trong điều kiện đông xe và phải leo dốc từ từ thì sẽ hiểu vì sao chúng tôi chọn điểm này để thử. Chúng tôi cùng cười to khi nghĩ các xe sau chắc đang chửi hai tay nông dân vừa bán đất để mua xe giờ không biết làm sao lên dốc…

Cuối cùng, trong bài kiểm tra vận hành, khi chúng tôi thử vào của ở tốc độ cao thì ghế ngồi của hàng ghế trước do kích cỡ nhỏ và không đủ ôm lưng nên người lái và hành khách sẽ bị đẩy người qua trái, phải. Điều an ủi là đầu xe Fadil không chao nhiều như những chiếc xe hạng A khác, chứng tỏ chassis không vặn quá và hệ thống treo cứng cáp của xe hoạt động hiệu quả những lúc thế này.

À quên, còn một điểm nhỏ nữa: Cản trước của Fadil không có chỗ bắt biển số xe sẵn đâu, chỉ có lỗ đánh dấu để bạn tự khoan khi gắn biển thôi. Điều này sẽ khiến bạn tốn thêm vài chục ngàn khi đi gắn biển số.

Có nhiều bạn hỏi tôi rằng: “Viết dài thế này thì có mua Fadil không?”. Tôi sẽ không ngần ngại mà trả lời ngay rằng: “Điên à, có ông nào tự dưng bán 1 chiếc minivan 8 chỗ để mua xe hạng A không?, trừ khi vỡ nợ! Hãy hỏi tôi câu nào khác thú vị hơn nhé”.

Lân Phạm